File "AGFl_AV.22.1043.mp4"

Actual file name AGFl_AV.22.1043.mp4
Folder name
Sources KZ-Gedenkstätte Flossenbürg
Signatur: AGFl AV.22.1043
File size 222.94 MB
Size 640px × 480px
Preview
MPEG4
Referenced by
Duration 00:33:25
Aspect ratio 4:3

Subtitles for "AGFl_AV.22.1043.mp4"

00:00:08 IV: Jak to dopadlo?
de [DE: IV: Wie ist das ausgegangen?]
00:00:09 Mohly jste odnést ty potraviny zpátky Vašim spoluvězeňkyním?
de [DE: Konnten Sie die Lebensmittel zurück zu Ihren Mitgefangenen bringen?]
00:00:14 RP: No, mohla - nemohla... Donesla jsem to, ale špatně.
de [DE: RP: Na, ich konnte - und konnte nicht... Ich habe das mitgebracht, aber schlecht.]
00:00:20 Protože my jsme se vracely,
de [DE: Denn wir sind zurückgekehrt,]
00:00:24 protože my jsme nechtěly utéct.
de [DE: denn wir wollten nicht fliehen.]
00:00:27 To kdybysme bejvaly se tam schovaly...
de [DE: Wenn wir uns da versteckt hätten...]
00:00:30 a když jsem slyšela...eh... když jsme slyšely rádio,
de [DE: Und als ich gehört habe... äh... als wir im Radio gehört haben,]
00:00:35 že Praha volá o pomoc, tak už bylo jasně nějakej náznak.
de [DE: dass Prag um Hilfe ruft, da war das schon ein klares Zeichen.]
00:00:42 Tak mohly jsme se schovat.
de [DE: Also hätten wir uns verstecken können.]
00:00:44 Jenomže i já, i ta jedna ještě měla tam sestru, jo?
de [DE: Nur sowohl ich wie auch die andere hatten da doch noch unsere Schwestern, nicht?]
00:00:50 A ty dvě sestry, ty druhý sestry,
de [DE: Und die zwei Schwestern, die anderen Schwestern,]
00:00:54 ty byly od samýho začátku spolu pořád.
de [DE: die waren seit Anfang an die ganze Zeit zusammen.]
00:00:57 No a já s tou Růženou... Já jsem řekla jsem si -
de [DE: Na und ich mit Růžena... Ich habe mir gesagt -]
00:01:01 no já přece nebudu se teďka schovávat,
de [DE: ich werde mich doch jetzt nicht verstecken,]
00:01:03 když jsem dělala tolik, abych ji mohla...
de [DE: wenn ich so viel getan habe, damit ich...]
00:01:08 abysme mohly bejt spolu a teďka ji mám nechat a to...
de [DE: damit wir zusammen sein können und jetzt soll ich sie lassen und das...]
00:01:13 Tak jsme řekly: "Musíme se vracet!"
de [DE: Also haben wir gesagt: "Wir müssen zurück!"]
00:01:16 A vracely jsme se, když už začalo se stmívat
de [DE: Und wir sind zurückgekommen, als es schon anfing zu dämmern]
00:01:23 a byla tma a ono, jak pršelo ještě pořád,
de [DE: und es war dunkel und es hat in einem fort geregnet ]
00:01:26 tak najednou byla taková nárazová vlna,
de [DE: und aufeinmal kam so ein richtiger Guss,]
00:01:31 deště hodně, a šly jsme potmě...
de [DE: viel Regen, und wir gingen im Dunkel...]
00:01:35 Tak jsme šly. Jenomže přišly jsme k nějakýmu -
de [DE: So sind wir gegangen. Nur sind wir dann zu irgendeinem -]
00:01:40 byl to nějakej - jako vrátnice nebo něco takovýho -
de [DE: das war so ein - wie ein Pförtnerhaus oder so etwas -]
00:01:45 hlídací barák a začali tam štěkat...
de [DE: ein Wachhaus und da fing ein Bellen an...]
00:01:51 My jsme se schovaly pod okap na chvíli,
de [DE: Wir haben uns für eine Weile unter der Dachrinne untergestellt,]
00:01:54 od deště a tak začali tam nějakej pes hodně štěkat.
de [DE: wegen dem Regen, und da fing irgendein Hund an, heftig zu bellen.]
00:02:02 A ten hlídač, co tam byl,
de [DE: Und der Wächter, der da war,]
00:02:05 šel se podívat, proč ten pes tam štěká
de [DE: ist nachschauen gegangen, warum der Hund bellt]
00:02:09 a našel tam nás, ne?
de [DE: und hat uns da gefunden, nicht wahr?]
00:02:12 No a když viděl, jak vypadáme, tak bylo mu to jasné všechno
de [DE: Und als der gesehen hat, wie wir aussehen, da war dem alles klar]
00:02:17 a vzal nás teda dovnitř, ale že to musí nás ohlásit, že nás hledají.
de [DE: und er hat uns hereingenommen, aber dass er das melden muss, dass sie uns suchen.]
00:02:26 Že ten velitel nahlásil, že mu vězňové utekli.
de [DE: Dass der Kommandant gemeldet hat, dass ihm Häftlinge geflohen sind.]
00:02:31 Tak že ten musí nahlásit.
de [DE: Also dass er das melden muss.]
00:02:36 Dostali rozkaz od bürgermeistrovi,
de [DE: Sie haben einen Befehl vom Bürgermeister bekommen,]
00:02:38 že nás má hlá... když nás uvidí, tak že nás má ohlásit.
de [DE: dass sie uns mel... wenn sie uns sehen, dass sie das melden sollen.]
00:02:43 Tak on tam volal tomu... tomu... a tak měl nás tam přivést.
de [DE: So hat er da angerufen den... den... und dann sollte er uns dahin bringen.]
00:02:49 No a jelikož byl večer,
de [DE: Aber weil es Abend war,]
00:02:52 tak nás přivedl tam do... do toho...
de [DE: hat er uns da zu dem... zu dem...]
00:02:56 Já nevím, kde to bylo - nějak ve městě,
de [DE: Ich weiß nicht, wo das war - irgendwo in der Stadt,]
00:02:59 ale nevím, jaký město to bylo,
de [DE: aber ich weiß nicht, welche Stadt das war,]
00:03:01 a on pan Bürgermeister nebyl doma, že je v kasínu.
de [DE: und der Herr Bürgermeister war nicht zu Hause, der war im Kasino.]
00:03:11 Tak on nás sebral, teď si představte, špinavý, umousený...
de [DE: So hat er uns genommen, jetzt stellen Sie sich vor, schmutzig,]
00:03:20 urousený, ranec - každá měla ranec,
de [DE: heruntergekommen, mit Ranzen - jede hatte einen Ranzen,]
00:03:25 protože hodně jsme dostaly
de [DE: weil wir viel bekommen haben]
00:03:28 a žádnej kousek chleba - ani jedna ani nekousla jednou do chleba.
de [DE: und kein Stückchen Brot - keine von uns hat nur einmal ins Brot gebissen.]
00:03:34 Jenom co nám dali tekutýho - polívku nebo něco tak, to jsme jedly.
de [DE: Nur das Flüssige, was sie uns gegeben haben - Suppe oder so etwas, das haben wir gegessen.]
00:03:39 Ale ináč nic. A co bylo suchý,
de [DE: Aber sonst nichts. Und was trocken war,]
00:03:43 i nějaký ovoce tam bylo a zelenina nějaká - mrkev a co...
de [DE: auch irgendwelches Obst war da und Gemüse - Möhren und so...]
00:03:48 A to všecko bylo v ranci a my to tahaly s sebou.
de [DE: Und das alles war im Ranzen und wir haben das mitgeschleppt.]
00:03:52 A ke kasinu. No a teďka on šel dovnitř
de [DE: Und zum Kasino. Na und der ging herein]
00:03:56 a nás tam nechal na schody,
de [DE: und ließ uns da auf der Treppe,]
00:03:58 abysme neutekly a zůstaly jsme tam na... na schody.
de [DE: damit wir nicht abhauen, blieben wir da auf... auf der Treppe.]
00:04:03 A on zašel pro toho bürgermeistra
de [DE: Und er ging um den Bürgermeister zu holen]
00:04:07 a ten přišel se na nás podívat
de [DE: und der kam und hat sich uns angeschaut]
00:04:10 a když nás viděl, tak mu poručil, aby nás zavřel někam.
de [DE: und als er uns gesehen hat, hat er ihm angeordnet, dass er uns irgendwo einschließt.]
00:04:16 A zavřel nás eh... nebylo kam,
de [DE: Und er hat uns eingeschlossen... es gab keinen Platz dafür,]
00:04:21 tak pan bürgermeister měl tam stáj s koňma
de [DE: der Bürgermeister hatte da einen Stall mit Pferden]
00:04:25 a tak nás zavřeli tam do tý stáje.
de [DE: und so haben sie uns in den Stall gesperrt.]
00:04:28 No, to bylo ještě dobrý, to tam bylo teplo, fajn.
de [DE: Na, das war noch gut, da war es warm, schön.]
00:04:32 No a tam jsme byly přes noc.
de [DE: Da waren wir über Nacht.]
00:04:35 Dokonce paní jeho nebo já nevím, jestli hospodyně nebo co,
de [DE: Sogar hat uns seine Frau oder ich weiß nicht wer, ob es die Haushälterin war oder wer,]
00:04:41 nám tam přinesla taky chleba mazanej a kafe, bílý kafe, zase.
de [DE: die hat uns auch geschmiertes Brot gebracht und Kaffee, weißen Kaffee, wieder.]
00:04:48 No, tak ten chleba samozřejmě jsme tam taky schovaly.
de [DE: Das Brot haben wir natürlich auch aufbewahrt.]
00:04:52 A ráno má zapřáhnout a nás odvézt za tím velitelem naším.
de [DE: Und am Morgen sollte er anspannen und uns zu unserem Kommandaten bringen.]
00:04:58 No, tak přes noc jsme si říkaly,
de [DE: Über Nacht haben wir uns gesagt,]
00:05:03 domlouvaly jsme se jak co budem dělat, jestli máme utéct.
de [DE: da haben wir uns abgesprochen, was wir machen werden, ob wir fliehen sollen.]
00:05:06 Ale tam jsme byly zamčený a tam jsme nemohly odtuď.
de [DE: Aber es war abgesperrt und wir konnten nicht fort.]
00:05:09 Tak jsme tam byly.
de [DE: Also sind wir da gewesen.]
00:05:11 Nakonec jsme tam aj usnuly a spaly,
de [DE: Schließlich sind wir da eingeschlafen,]
00:05:14 no a ráno nás vzbudily a zase nám ta paní přinesla něco k jídlu
de [DE: und am Morgen haben sie uns aufgeweckt und die Frau hat uns wieder etwas zu Essen gebracht]
00:05:19 a on zatím zapřáhl a vezl nás na pryčce -
de [DE: und er hat inzwischen angespannt und uns auf die Pritsche genommen -]
00:05:25 teď si představte, jak jsme tam asi musely vypadat, {směje se} na parádní pry- pryčce,
de [DE: jetzt stellen Sie sich vor, wie wir da ausgesehen haben müssen, {lacht} auf der Parade-Pritsche,]
00:05:30 když na nás se podívat, jo? No, ale vezl nás.
de [DE: wenn man uns angesehen hat, ja? Na, aber er hat uns gefahren.]
00:05:34 A my tam, my tam do něj hučely pořád, aby jako nás pustil,
de [DE: Und wir haben ihm die ganze Zeit im Ohr gelegen, dass er uns laufen lässt,]
00:05:39 že my tam dojdem samy, jo?
de [DE: dass wir alleine zurückgehen, ja?]
00:05:43 A vysvětlily jsme mu proč -
de [DE: Und wir haben ihm erklärt warum -]
00:05:45 že my jsme neutekly, abysme utekly,
de [DE: dass wir nicht abgehauen sind, um abzuhauen,]
00:05:50 my jsme utíkaly jenom, abysme sehnaly něco k jídlu,
de [DE: sondern dass wir nur ausgebrochen sind, um etwas zu Essen zu besorgen,]
00:05:53 protože umírají hlady - některý už, ne?
de [DE: weil wir an Hunger sterben - einige bereits, nicht wahr? ]
00:05:57 A ještě jsme mu ukázaly - podívej se, vždyť my jsme kousek chleba nesnědly,
de [DE: Und wir haben ihm noch gezeigt - schau hier, wir haben doch nicht ein Stückchen Brot gegessen,]
00:06:03 každej jsme to schovaly, co jsme dostaly.
de [DE: wir haben alles aufbewahrt, was wir bekommen haben.]
00:06:07 Tak, aby nás pustil. My tam dojdeme samy, ale aby nás nevozil.
de [DE: Dass er uns laufen lassen soll. Wir gehen selbst dahin, aber dass er uns nicht fahren soll.]
00:06:11 A on říkal: "No já mám... já mám příkaz,
de [DE: Und er hat gesagt: "Ich habe... ich habe einen Befehl,]
00:06:16 abych vás tam dovezl, jináč že mě zavřou."
de [DE: dass ich euch dahinbringe, sonst sperren die mich ein."]
00:06:19 No tak jsme byly zticha už,
de [DE: Da waren wir schon still,]
00:06:23 neříkaly nic a on opravdu nás dovezl
de [DE: wir haben nichts mehr gesagt und er hat uns wirklich da hingebracht]
00:06:27 a všechny byly ostatní nastoupený na nádvoří a na tom...
de [DE: und alle anderen waren auf dem Hof angetreten und auf dem...]
00:06:32 u tý stodoly a tam byla taková - jak pršelo hodně -
de [DE: Bei der Scheune war so ein - wie es so viel geregnet hat -]
00:06:37 tak byla taková louže, tam kolem tý louže tam všechny byly nastoupený
de [DE: da war so eine Pfütze, und um die Pfütze herum waren alle angetreten]
00:06:41 a čekaly, co bude.
de [DE: und haben gewartet, was kommt.]
00:06:43 On už dostal a... avízo, že už nás veze.
de [DE: Er hat schon die Nachricht bekommen, dass er uns herfährt.]
00:06:48 No a teď už nás tam přivezl,
de [DE: Und jetzt hat er uns also hingebracht,]
00:06:51 předal nás tam a ten mu dal potvrzení,
de [DE: er hat uns übergeben und der hat ihm eine Bescheinigung gegeben,]
00:06:57 že nás převzal a jak odešel, tak oni se na nás pustili:
de [DE: dass er uns übernommen hat, und wie er weg war, sind sie auf uns los:]
00:07:03 "Všecko to sněz!" Všechny ty rance strhli z nás a hodily do tý louže.
de [DE: "Friss das alles!" Sie haben uns die Ranzen heruntergerissen und in die Pfütze geworfen.]
00:07:10 A začaly po tom ty dozorkyně šlapat...ne?
de [DE: Und die Aufseherinnen haben darauf herumgetrampelt... nicht wahr?]
00:07:17 IV: Kolik žen na tom pochodu smrti mohlo zahynout a jakým způsobem?
de [DE: IV: Wie viele Frauen sind bei diesem Todesmarsch gestorben und auf welche Weise?]
00:07:21 Umíraly jenom hlady anebo byly i zastřeleny, že nemohly dál?
de [DE: Sind sie nur an Hunger gestorben oder sind auch welche erschossen worden, weil sie nicht weiter konnten?]
00:07:25 RP: No tak hlady, hlady...byly hlady a hladem se - zeslábly.
de [DE: RP: Na, Hunger, Hunger... es herrschte Hunger und der Hunger hat sie geschwächt.]
00:07:31 Taky, umíraly taky.
de [DE: Sie sind auch gestorben.]
00:07:33 Ale prostě už se nes... nes... nebyla schopna se zvednout a zůstala tam ležet a umřela, ne?
de [DE: Aber sie waren einfach nicht in der Lage aufzustehen und sind liegen geblieben und gestorben, nicht?]
00:07:40 A my jsme musely dál.
de [DE: Und wir mussten weiter.]
00:07:42 A teďka velitel povídal nakonec před nima,
de [DE: Und jetzt - der Kommandant hat schließlich vor allen gesagt,]
00:07:50 že nás, až dojdeme někam -
de [DE: dass er uns, wenn wir irgendwo hinkommen -]
00:07:57 já nevím - kde už nechoděj lidi,
de [DE: ich weiß nicht, wo keine Leute mehr gehen,]
00:08:00 u lesa nebo takhle v lese, tak že nás zastřelí tam.
de [DE: am Wald oder im Wald, dass er uns da erschießt.]
00:08:06 To už se moc ani nestřílelo.
de [DE: Zu der Zeit wurde schon nicht mehr viel geschossen.]
00:08:08 Jenom tak, ne? Tak že nás tam zastřelí.
de [DE: Einfach so, nicht? Also dass er uns da erschießt.]
00:08:12 Jenomže... ale zůstaly jsme mezi nima.
de [DE: Nur... aber wir sind bei ihnen geblieben.]
00:08:16 To akorát, že nás tři, jak jsme byly v tej pětici, tak hlídal -
de [DE: Nur dass er uns drei, wie wir in der Fünferreihe gegangen sind, bewacht hat -]
00:08:22 vždycky některej šel z jedný strany nebo z druhý strany vedle,
de [DE: immer ging jemand von der einen oder der anderen Seite neben uns,]
00:08:26 abysme neutekly zase.
de [DE: damit wir nicht wieder abhauen.]
00:08:29 No a snad všechny, všechny brečely,
de [DE: Und wohl alle, alle haben geweint,]
00:08:34 když viděly, co tam je za chleba a za jídla.
de [DE: als sie gesehen haben, wie viel Brot und Essen da ist.]
00:08:38 A maj takovej hlad a všecko se to zašlapuje do tý louže, jo?
de [DE: Sie hatten so einen Hunger und alles trampeln sie da in die Pfütze, ja?]
00:08:42 Snad všechny brečely. Ale já ne.
de [DE: Wohl alle haben geweint. Aber ich nicht.]
00:08:45 Já jsem se ještě takhle otočila
de [DE: Ich habe mich noch so umgedreht]
00:08:49 a takhle a na všechny jsem se, jak tam stály,
de [DE: und so habe ich allen, die da standen,]
00:08:52 všecky dozorci a všechny, tak jsem se usmála
de [DE: allen Aufsehern und allen, habe ich so ins Gesicht gelacht]
00:08:55 a neříkala jsem nic, ale už vůbec, ani že je mi to líto, nebo takhle, nic.
de [DE: und ich habe nichts gesagt, überhaupt nichts, nichtmal dass es mir Leid tut oder so, nichts.]
00:09:03 A on, že nás za... že budeme zastřelený.
de [DE: Und er, dass er uns... dass wir erschossen werden.]
00:09:06 No a tak tam už z toho nic nebylo,
de [DE: Na und so haben wir davon nichts gehabt,]
00:09:11 akorát mi bylo líto, že jsme nesnědly aspoň jeden krajíček chleba,
de [DE: mir war es nur leid, dass wir nicht wenigstens eine Scheibe Brot gegessen haben,]
00:09:17 kousek chleba... kousnout si, jo?
de [DE: ein Stückchen Brot... einmal reinbeißen, ja?]
00:09:19 To mi bylo líto, ale nějak jsem nebrečela a nic.
de [DE: Darum war es mir leid, aber ich habe nicht geweint und nichts.]
00:09:24 Ani jsem nenaříkala.
de [DE: Und ich habe auch nicht geklagt.]
00:09:26 No a k tomu, už k tomu zastřelení nedošlo,
de [DE: Na und zu der Erschießung ist es schon nicht mehr gekommen,]
00:09:31 protože nás vodili po jednej trase
de [DE: weil sie uns entlang einer Trasse geführt haben]
00:09:38 a zase jsme se vraceli a obcházeli vesnici
de [DE: und dann sind wir wieder zurück und haben ein Dorf umgangen]
00:09:43 a za vesnici a vždycky jsme se točili a ještě na druhý den ještě taky
de [DE: und hinter dem Dorf haben wir umgedreht und den nächsten Tag schon wieder]
00:09:48 a druhý den asi před po... před polednem nějak se zastavili
de [DE: und am nächsten Tag so kurz nach... vor Mittag haben wir angehalten]
00:09:58 a "Stát!" A to bylo na nějakej křižovatce.
de [DE: und "Stop!" Und das war auf irgendeiner Kreuzung.]
00:10:03 A tam nám řekli, abysme začaly utíkat.
de [DE: Und da haben sie uns gesagt, dass wir weglaufen sollen.]
00:10:12 Abysme utíkaly - tam ukazoval přes louku, k lesu,
de [DE: Dass wir weglaufen - da haben sie über die Wiesen, den Wald gezeigt,]
00:10:16 abysme utíkaly k tomu lesu.
de [DE: dass wir zu dem Wald weglaufen sollen.]
00:10:18 No a to žádnej už neutíkal.
de [DE: Aber niemand ist mehr weggelaufen.]
00:10:21 A taky jsme se bály, protože, že budou střílet doopravdy houfem.
de [DE: Und wir haben auch Angst gehabt, dass sie in die Menge schießen werden.]
00:10:29 Všechny pustí a to..
de [DE: Alle lassen sie gehen und das...]
00:10:31 Tak jsme... a já mezi tím jsme vyprávěly,
de [DE: Also sind wir... und ich habe inzwischen erzählt, was wir im Radio gehört haben,]
00:10:35 že co jsme slyšely v rádiu, jo,
de [DE: was wir im Radio gehört haben, ja,]
00:10:38 jsme říkaly těm ostaním, že už musí být někde konec,
de [DE: das haben wir den anderen gesagt, dass irgendwann schon Schluss sein muss,]
00:10:41 protože hledá... hlí... volá Praha o pomoc, to znamená, že...
de [DE: denn dass Prag um Hilfe ruft, das heißt, dass...]
00:10:46 No a tak jsme to věděly a všem jsme to vyprávěly. Ne?
de [DE: Na und das haben wir gewusst und haben es allen erzählt. Nicht?]
00:10:53 A tak to bylo všechno, ale střílet - a my jsme neutíkaly.
de [DE: Und so war das alles, aber schießen - und wir sind nicht geflohen.]
00:11:00 My jsme zůstaly a čekaly a koukaly na něj
de [DE: Wir sind geblieben und haben gewartet und sie angeschaut]
00:11:03 a oni, když viděly, že nehne se žádnej,
de [DE: und sie, als sie gemerkt haben, dass sich keiner rührt,]
00:11:06 tak oni začali střílet do vzduchu,
de [DE: da haben sie angefangen in die Luft zu schießen,]
00:11:09 jo? Až když stříleli do vzduchu,
de [DE: ja? Und als sie in die Luft geschossen haben,]
00:11:13 tak všechny zalehly na okraji silnici,
de [DE: haben sich alle an den Rand der Straße gelegt,]
00:11:18 do příkopu a tam se leželo a bylo ticho.
de [DE: in den Graben, und da haben wir gelegen und es war Ruhe.]
00:11:24 Oni už přestali střílet, když jsme ležely všechny.
de [DE: Sie haben aufgehört zu schießen als wir alle lagen.]
00:11:28 Přestali střílet a ticho, ticho.
de [DE: Sie haben aufgehört zu schießen und Stille, Stille.]
00:11:32 Napřed se byl... bylo slyšet, jak si něco povídají,
de [DE: Zuerst war... war zu hören, wie sie miteinander sprechen,]
00:11:36 ale co, to jsme jim nerozuměly
de [DE: aber was, das haben wir nicht verstanden,]
00:11:38 a bylo hodně dlouho ticho -
de [DE: und es war sehr lange still -]
00:11:42 tak možná dvacet minut nebo kolik přesně - já nevím.
de [DE: vielleicht zwanzig Minuten oder so - ich weiß nicht genau.]
00:11:46 Ale hodně dlouho jsme čekaly,
de [DE: Aber sehr lange haben wir da gewartet,]
00:11:48 až se ozve někdo nebo budou hledat nás, ne?
de [DE: dass sich jemand meldet oder uns jemand sucht, nicht?]
00:11:52 A žádnej nešel a bylo ticho
de [DE: Aber niemand ist gekommen und es war still]
00:11:54 a když jsme zvedly hlavu, tak oni už tam nebyli,
de [DE: und als wir den Kopf hochgenommen haben, waren sie nicht mehr da,]
00:11:57 ani vůz tam nenechali.
de [DE: nicht mal den Wagen haben die dagelassen.]
00:11:59 To už si odtáhli sami. No a...
de [DE: Den haben sie selbst gezogen. Na und...]
00:12:04 CM: Poprosím o deset vteřin proměna...
de [DE: CM: Ich bitte um zehn Sekunden für einen Umbau...]
00:12:07 A můžeme...
de [DE: Und wir können...]
00:12:08 IV: Jaké pro Vás byly první minuty, první sekundy na svobodě,
de [DE: IV: Wie waren für Sie die ersten Minuten, die ersten Sekunden in der Freiheit,]
00:12:11 když jste si uvědomily, že jsou konečně pryč?
de [DE: als Ihnen klar geworden ist, dass die Aufseher endlich weg sind?]
00:12:13 Že je konec tomu všemu...
de [DE: Dass endlich alles zu Ende ist...]
00:12:14 RP: No oni byli pryč.
de [DE: RP: Na, die waren weg.]
00:12:16 Oni i ten vůz, kterej my jsme táhly pro ně vždycky,
de [DE: Die haben auch den Wagen, den wir für sie die ganze Zeit gezogen haben,]
00:12:20 ty jejich zásoby a všecko, tak i ten vůz si odtáhli sami
de [DE: ihre Vorräte und alles, den Wagen haben sie selbst weggezogen]
00:12:24 a zmizli a nikdo po nich...
de [DE: und sind verschwunden und nach ihnen...]
00:12:28 Nic, nikoho jsme neviděly.
de [DE: Nichts, niemanden haben wir gesehen.]
00:12:30 No tak jsme chvíli stouply z toho a stály na tej křižovatce a co teďka?
de [DE: Und so sind wir aufgestanden und standen auf der Kreuzung und was nun?]
00:12:37 Do vesnici nějakou?
de [DE: In irgendein Dorf?]
00:12:41 IV: Víte kde to bylo, když jste stály na křižovatce?
de [DE: IV: Wissen Sie, wo das war, als Sie auf der Kreuzung standen?]
00:12:44 Kde Vás vlastně zanechali?
de [DE: Wo die Sie zurückgelassen haben?]
00:12:46 RP: No, bylo to dvacet kilometrů od Chomutova.
de [DE: RP: Ja, das war 20 Kilometer von Chomutov.]
00:12:50 IV: To si pamatujete, že bylo na té ceduli...
de [DE: IV: Daran erinnern Sie sich, weil das auf einem Wegweiser war...]
00:12:53 RP: Jo. A v Chomutově byli Američané, jo?
de [DE: RP: Ja. Und in Chomutov waren die Amerikaner, ja?]
00:12:59 Ale z druhý strany co je, to nevím.
de [DE: Aber was auf der anderen Seite ist, das weiß ich nicht.]
00:13:02 Tak to do Terezína tenkrát nás nemohli dát,
de [DE: Nach Theresienstadt haben sie uns damals nicht geben können,]
00:13:05 protože Terezín nepřijímal, že byl tyfus. V Terezíně taky.
de [DE: weil Theresienstadt niemanden aufgenommen hat, da war Typhus. In Theresienstadt auch.]
00:13:11 Tak si mysleli do Litoměřice.
de [DE: So haben sie gedacht, dass sie uns nach Leitmeritz bringen.]
00:13:16 No, jenomže v Litoměřicích taky byl tyfus už
de [DE: Nur in Leitmeritz war auch der Typhus,]
00:13:20 a tak my jsme chodili kolem dokola na tom kroužku,
de [DE: und so sind wir eine Runde nach der anderen in diesem Kreis gelaufen,]
00:13:24 na tom placu pořád na místo, protože to jsme poznali, že chodíme už tam.
de [DE: immer auf der Stelle, denn das haben wir gemerkt, dass wir da schon gewesen sind.]
00:13:30 Třeba starý nebo tam nějaká značka byla,
de [DE: An dem alten Weg oder weil da ein Schild gewesen ist, ]
00:13:33 tak to jsme věděly, že to...
de [DE: so haben wir gewusst, dass das...]
00:13:35 No tak do tych Li... Litoměřic taky nemohli.
de [DE: Na und nach Leitmeritz haben sie auch nicht gekonnt.]
00:13:38 No, a tak my jsme to...
de [DE: Und so haben wir das...]
00:13:40 No a tam jsme byly.
de [DE: Und da sind wir gewesen.]
00:13:42 A do Litoměřic bylo asi pětadvacet nebo třicet kilometrů... taky.
de [DE: Und nach Leitmeritz waren es auch etwa 25 oder 30 Kilometer...]
00:13:49 No a tak my jsme tam stály chvilku,
de [DE: Und so standen wir da eine Weile,]
00:13:54 nějak pěknou chvíli taky a nevěděly jsme kam jít, ne?
de [DE: so eine ganz hübsche Weile und wussten nicht, wohin wir gehen sollen, nicht?]
00:13:59 Tak jsme řekly - takhle jsme viděly, že je ta stráň -
de [DE: So haben wir gesagt - da haben wir gesehen, dass der Hang -]
00:14:04 na stráni, tam že svítí pěkně sluníčko,
de [DE: auf dem Hang, dass da schön die Sonne scheint,]
00:14:08 tak "Jdeme na sluníčko, třeba se... aspoň se ohřejem.
de [DE: also: "Gehen wir in die Sonne, vielleicht wärmen wir uns wenigstens auf.]
00:14:11 Na slunci." No a došly jsme až přes tu louku k lesu
de [DE: An der Sonne." Und so sind wir über die Wiese bis zu dem Wald gegangen.]
00:14:18 a tam jsme si sedly
de [DE: Und da haben wir uns hingesetzt]
00:14:21 a jak jsme seděly, tak jsme viděly,
de [DE: und wie wir saßen, da haben wir gesehen,]
00:14:24 že je tam zoraný pole a bylo už tam nasázený brambory
de [DE: dass da das Feld gepflügt ist und dass schon Kartoffeln gesetzt waren]
00:14:29 a ty brambory už klíčily,
de [DE: und die Kartoffeln haben schon gekeimt,]
00:14:32 to už bylo vidět, že to už asi nasázely brambory,
de [DE: das war zu sehen, dass sie wohl schon Kartoffeln gesetzt hatten,]
00:14:37 tak některá začala, že si vyhrabe brambor
de [DE: und so haben einige angefangen, sich Kartoffeln auszugraben]
00:14:42 a aspoň se nají.
de [DE: um wenigstens etwas zu essen.]
00:14:44 No tak jsme šly na ty brambory všechny.
de [DE: Und so sind wir alle in die Kartoffeln gegangen.]
00:14:47 Ani jsme je neměly kde umejt.
de [DE: Es gab nicht mal eine Möglichkeit, die zu waschen.]
00:14:49 Ale my jsme snědly nějakej brambor každá,
de [DE: Aber jeder hat da ein paar Kartoffeln gegessen,]
00:14:53 syrovej, vzklíčenej - i s těma klíčkama,
de [DE: roh, gekeimt - mit den Sprossen,]
00:14:57 no a seděly jsme na sluníčku.
de [DE: und wir haben in der Sonne gesessen.]
00:15:01 A najednou vidíme z dálky, že jde nějaká kolona - armáda.
de [DE: Und auf einmal sehen wir in der Ferne, dass da eine Kolonne fährt - Armee.]
00:15:08 Ale jaká, to jsme nepoznaly z dálky.
de [DE: Aber welche, das haben wir aus der Weite nicht erkannt.]
00:15:13 A když se přiblížili a my, jak jsme se pohybovaly tam u toho lesa,
de [DE: Und als sie näher kamen und wir, wie wir uns da an dem Wald bewegt haben,]
00:15:21 tak oni viděli taky, že tam někdo sto... se pohybuje.
de [DE: da haben sie auch gesehen, dass sich da jemand bewegt.]
00:15:25 A oni to hlídali.
de [DE: Und die haben das beobachtet.]
00:15:26 No, ale my jsme nevěděly kte... jaká je to armáda.
de [DE: Aber wir haben nicht gewusst, was das für eine Armee ist.]
00:15:30 Tak jsme řekly - "Tak tyhle jedny utekli
de [DE: So haben wir gesagt - "Die einen sind abgehauen]
00:15:34 a teďka nám jsou další."
de [DE: und jetzt haben wir hier die nächsten."]
00:15:36 No a ona šla sovětská armáda.
de [DE: Na und da kam die sowjetische Armee.]
00:15:40 Rudá armáda šla - vracela se -
de [DE: Die Rote Armee kam - kehrte zurück -]
00:15:44 nevím odkuď - z Německa nebo z Rakouska?
de [DE: ich weiß nicht woher - aus Deutschland oder aus Österreich?]
00:15:50 IV: Šli až na tu demarkační linii teda...
de [DE: IV: Die sind bis zur Demarkationslinie gegangen...]
00:15:52 RP: Šli na Prahu.
de [DE: RP: Die gingen nach Prag.]
00:15:54 IV: Šli na Prahu?
de [DE: IV: Die gingen nach Prag?]
00:15:55 RP: Nějak... jak armáda... jak volala Praha o pomoc, tak šli...
de [DE: RP: Irgendwie... wie Prag um Hilfe rief, sind die gegangen...]
00:16:00 Oni se vraceli odněkud a šli na tu Prahu, ne?
de [DE: Die sind von irgendwo zurück gekommen und gingen nach Prag, nicht?]
00:16:05 A oni, jak nás viděli, že se tam něco pohybuje
de [DE: Und wie sie uns sehen, dass sich da etwas bewegt,]
00:16:11 a oni nevěděli co,
de [DE: und sie wissen nicht was,]
00:16:12 tak najednou tam od, od... odloučila se nějak dva tři lidi
de [DE: da auf einmal lösten sich da zwei, drei Leute]
00:16:19 a šli směrem nahoru tím polem tam k nám.
de [DE: und kamen über das Feld zu uns nach oben.]
00:16:24 Tak jsme řekly: "Tak a už jsme zase v tom!
de [DE: Da haben wir uns gesagt: "So und jetzt stecken wir wieder da drin!]
00:16:26 Tak dlouho to netrvalo, že jsme se volně pohybovaly..."
de [DE: Lange hat das nicht gedauert, dass wir uns frei bewegt haben..."]
00:16:31 A tam jsme zjistily potom, když se přiblížili, že je to... že jsou to Sověti.
de [DE: Und da haben wir dann festgestellt, als sie näher kamen, dass es Sowjets sind.]
00:16:37 To byl nějakej důstojník
de [DE: Das war ein Offizier]
00:16:39 a dva vojáci - já nevím jestli, jaký měli to... hodnost.
de [DE: und zwei Soldaten - ich weiß nicht, welchen Rang die hatten.]
00:16:47 A oni, když nás uviděli, tak úplně začali...
de [DE: Und als die uns gesehen haben, fingen sie an...]
00:16:54 se ptali, co jsme.
de [DE: Sie haben gefragt, was wir sind.]
00:16:55 A když jsme začaly a když viděli všechny kolem,
de [DE: Und als wir angefangen haben und als sie alles rundherum gesehen haben,]
00:16:59 jak - některý ležely úplně jak mrtvoly,
de [DE: wie - einige haben da wie die Leichen gelegen,]
00:17:03 tak úplně brečeli a... a "Co prej tady budete dělat teďka?" -
de [DE: da haben sie geweint und... "Was werdet ihr jetzt hier machen?" -]
00:17:09 "No, nevíme, co budem dělat. Tady budem."
de [DE: "Wir wissen nicht, was wir machen werden. Wir bleiben hier."]
00:17:13 No, tak on nám povídá: "Heleďte se, támhle je vesnice
de [DE: Und er sagt uns: "Schaut, da ist ein Dorf]
00:17:18 a tam jsou baráky, stavení, statky,
de [DE: und da sind Häuser, Gebäude, Gehöfte,]
00:17:22 tak jděte tam, ať vám dají najíst, ať vám dají...
de [DE: geht dahin, dass sie euch zu essen geben, dass sie euch...]
00:17:25 někde - ať vás uloží někde.
de [DE: dass sie euch irgendwo unterbringen.]
00:17:27 Tady, když půjdete, naše armáda teďka tady půjde hodně
de [DE: Geht hierlang, unsere Armee fährt jetzt viel hier lang]
00:17:32 a nenapadne jim, aby přišli se podívat, kdo to je
de [DE: und denen fällt nicht ein, nachzusehen, wer das ist]
00:17:37 a budou myslet, že jsou to fašisti, že se tady v lese schovají
de [DE: und sie werden denken, das sind Faschisten, die sich im Wald verstecken]
00:17:41 a budou po vás střílet.
de [DE: und werden auf euch schießen.]
00:17:42 Jděte radši tam."
de [DE: Geht lieber da lang."]
00:17:44 No, tak my jsme přikejvaly, ale nějak jsme nadšený ničím nebyly.
de [DE: Also haben wir ihnen alles abgenickt, aber begeistert waren wir davon nicht.]
00:17:52 A oni odešli... a my tam seděly ještě a rokovaly, co budem dělat.
de [DE: Und sie sind weggefahren... und wir haben da gesessen und beraten, was wir tun sollen.]
00:18:04 Co - měly bysme opravdu jít do vesnice a aspoň nám daj najíst anebo takhle.
de [DE: Sollen wir wirklich in das Dorf gehen, wenigstens geben sie uns da zu Essen oder so.]
00:18:09 Tak jsme tam šly, jenomže ve vesnici,
de [DE: Also sind wir gegangen, nur in dem Dorf]
00:18:14 tam byli samí Němci a ještě nebyli...
de [DE: da waren nur Deutsche und es waren noch nicht...]
00:18:19 ještě tam byli evakuovaný Němci z Německa, jako je....
de [DE: Da waren noch evakuierte Deutsche aus Deutschland...]
00:18:23 IV: Před bombardováním...
de [DE: IV: Vor den Bombardierungen...]
00:18:24 RP: Před bombardováním.
de [DE: RP: Vor den Bombardierungen.]
00:18:26 IV: A to si pamatujete, jak ta vesnice se jmenovala?
de [DE: IV: Und erinnern Sie sich, wie das Dorf hieß?]
00:18:29 RP: No to byla ta Libišice {Liběšice u Žatce}. Jo?
de [DE: RP: Ja das war Libišice {Liběšice u Žatce / Libeschitz}, ja?]
00:18:32 To jsem se dozvěděla až dlouho potom.
de [DE: Das habe ich erst viel später erfahren.]
00:18:35 A teďka my, když jsme přišly a zaklepaly nebo zazvonily na... někde,
de [DE: Und jetzt wir, als wir gekommen sind und geklopft oder geläutet haben...]
00:18:42 tak, tak když přišli se podívat na nás a viděli nás,
de [DE: Als sie gekommen sind um sich uns anzuschauen,]
00:18:46 tak "Nemáme místo, nemáme místo... nemáme co jíst sami a nemáme nic a..."
de [DE: da: "Wir haben keinen Platz, wir haben keinen Platz... wir haben selbst nichts zu Essen und wir haben nichts..."]
00:18:54 A dokonce jeden mi povidal...
de [DE: Und einer hat mir sogar gesagt...]
00:18:59 No ne mi, jenom mě... vždycky, když jsme šly houfem,
de [DE: Na, nicht nur mir... immer sind wir in der Gruppe gegangen,]
00:19:03 nějak, několik... A ten jeden povídal:
de [DE: einige... Und einer hat gesagt:]
00:19:07 "No my nemáme žádnou svlá... slámu...",
de [DE: "Wir haben kein Stroh...",]
00:19:11 Ne? A tak jsme se... nakonec jsme...
de [DE: Nicht? Und so sind wir ... schließlich...]
00:19:18 A, ale... ane...ani jedna skupina nedostala ani nikde nic. Jo?
de [DE: Aber nicht eine Gruppe hat irgendwo etwas bekommen. Ja?]
00:19:23 V celej vesnici.
de [DE: Im ganzen Dorf.]
00:19:24 Tak jsme se sebraly a že půjdem zase do lesa a budem...
de [DE: Also haben wir uns gesagt, dass wir wieder in den Wald gehen...]
00:19:29 IV: A to už věděli, že je po válce?
de [DE: IV: Und da haben Sie schon gewusst, dass der Krieg vorbei ist?]
00:19:30 RP: To jsme...
de [DE: RP: Da haben wir...]
00:19:32 IV: To už věděli tam ty lidi, ty místní...
de [DE: IV: Das haben da die Leute gewusst, in dem Dorf...]
00:19:34 RP: Ne, žádnej nám nic neříkal.
de [DE: RP: Nein, keiner hat uns da etwas gesagt.]
00:19:37 Ty místní nás...se s náma nebavili.
de [DE: Die Leute... mit uns haben sie nicht gesprochen.]
00:19:39 Zavřeli dveře, zabouchli vrata a zamkli všude,
de [DE: Die haben die Türen zugemacht, die Tore zugeschlagen und überall abgeschlossen,]
00:19:42 abysme se tam nedostaly.
de [DE: damit wir da nicht hin können.]
00:19:44 Tak jsme se vracely a řekly, tak kolikrát jsme spaly už u řeky,
de [DE: Also sind wir zurück gegangen und haben uns gesagt, wie oft haben wir schon am Fluss geschlafen]
00:19:50 u vody někde nebo pod mostem,
de [DE: irgendwo beim Wasser oder unter einer Brücke,]
00:19:53 tak se nedá nic dělat, uvidíme, vyspíme se tam taky.
de [DE: da kann man nichts machen, wir werden sehen, schlafen wir dort.]
00:19:57 Najedly jsme se brambor.
de [DE: Wir haben Kartoffeln gegessen.]
00:20:00 A vracely jsme se tam a seděly a najednou přijela motorka
de [DE: Und wir sind dorthin zurückgekehrt und auf einmal kam ein Motorrad]
00:20:08 s tou károu ještě.
de [DE: noch mit diesem Beiwagen.]
00:20:11 No a byl to ten důstojník,
de [DE: Und das war der Offizier,]
00:20:17 co nás tam viděl.
de [DE: der uns gefunden hatte.]
00:20:21 A on povídal... a lékaře měl s sebou.
de [DE: Und der sagte... und einen Arzt hatte der dabei.]
00:20:27 Tak byli tři. Ten důstojník, lékař a ten, co řídil tu motorku.
de [DE: Also waren es drei. Der Offizier, der Arzt, und der, der das Motorrad fuhr,]
00:20:33 A jak to, že jste ještě tady?
de [DE: Und wie kommt das, dass ihr noch hier seid?]
00:20:37 "No, nikdo nás nechce a nikdo nám nic nedá... A nemají sami co..."
de [DE: "Na, niemand will uns und niemand gibt uns was... Und sie haben selbst nichts..."]
00:20:46 A on: "Co? Jak to? "
de [DE: Und er: "Was? WIe das?"]
00:20:49 No tak jsme jim řekly co, jak to bylo.
de [DE: Da haben wir ihm gesagt, wie das war.]
00:20:52 No, některý... a povídaly:
de [DE: Einige... und sie haben gesagt:]
00:20:55 "Vždyť tyhle už leží a už nevstanou.
de [DE: "Aber die liegen hier und stehen nicht mehr auf.]
00:20:58 Zůstanou ležet. Nezvednou se už."
de [DE: Die bleiben liegen. Die kommen nicht mehr hoch."]
00:21:01 Takhle, které ležely už takhle. Ne?
de [DE: So, die lagen schon so. Nicht?]
00:21:05 Tak: "To není pravda. Tak pojďte se podívat. Půjdem se podívat."
de [DE: So: "Das ist nicht wahr. Kommt es ansehen. Gehen wir das anschauen."]
00:21:11 A lékař ty slabý prohlídl, no,
de [DE: Und der Arzt hat die Schwachen untersucht,]
00:21:14 že potřebujou se najíst a vyspat pořádně.
de [DE: und sie brauchten Essen und anständigen Schlaf.]
00:21:19 No, tak jsme šly zase a on šel s náma.
de [DE: Also sind wir wieder gegangen und er ist mit uns gekommen.]
00:21:24 Každej šel s jednou skupinou
de [DE: Jeder ist in einer Gruppe gegangen]
00:21:27 a u každýho baráku zaklepat, zazvonit.
de [DE: und bei jedem Haus klopfen, läuten.]
00:21:31 No tak, jak jsem řekla, že ten nám řek, že nemá slámu,
de [DE: Und der, von dem ich gesagt habe, dass er uns sagte, dass er kein Stroh habe,]
00:21:36 tu slámu, tak on povídá: "A na co je potřebuje?"
de [DE: das Stroh, der sagte: "Und wofür braucht ihr das?"]
00:21:40 Takže nám neřek, {směje se} nám to neřek, na co potřebuje slámu.
de [DE: Also hat der uns nicht gesagt, {směje se} uns hat er nicht gesagt, wofür er das Stroh braucht.]
00:21:45 Tak prej zazvoň. To byl zvonek. To byl pěknej barák, stavení pěkný veliký.
de [DE: Also los, läuten. Das war eine Glocke. Das war ein schönes Haus, schön groß.]
00:21:52 "Zazvoň!" A ten pán, co přišel, a když nás tam viděl, povídá:
de [DE: "Läuten!" Und der Mann, der kam, und als er uns da sah, sagte er:]
00:22:00 "Co zvoníte ještě? Vždyť jsem vám řek, že máme... nemáme kam vás dát a nemáme nic!"
de [DE: "Was läutet ihr noch? Ich habe euch doch gesagt, dass es keinen Platz gibt und dass wir nichts haben!"]
00:22:05 A ten se ozval a povídá: "Jakžto? Kdo tady bydlí?"
de [DE: Und der hat sich zu Wort gemeldet und gesagt: "Wie das? Wer wohnt hier?"]
00:22:10 "No já s manželkou." - "No a kdo ještě?"
de [DE: "Na ich mit meiner Frau." - "Na und wer noch?"]
00:22:14 Ne... "Tak jestli potřebuješ slámu, tak my ti ji přinesem. Ale půjdeš do ní spát."
de [DE: "Also wenn du Stroh brauchst, bringen wir dir welches. Aber du wirst da drin schlafen."]
00:22:22 A už šel dovnitř. Tak šel nahoru - to bylo patrový.
de [DE: Und schon ging er rein. Und nach oben - das war zweigeschossig.]
00:22:29 Tak tam byl... Oni, tak to byl stavitel, tam bydlel s manželkou,
de [DE: Da war... Das war ein Baumeister, der wohnte da mit seiner Frau,]
00:22:35 měl dva syny a jednu dceru.
de [DE: er hatte zwei Söhne und eine Tochter.]
00:22:39 Jenomže jeden syn byl nezvěstnej,
de [DE: Nur ein Sohn war vermisst,]
00:22:44 druhej ještě je v armádě a dcera ujela.
de [DE: der andere noch in der Armee und die Tochter fort.]
00:22:52 A oni tam měli každej svůj byt, v tom baráku.
de [DE: Und jeder hatte da seine eigene Wohnung in dem Haus.]
00:22:57 Celej kompletní byt velkej s příslušenstvím, všechno,
de [DE: Eine ganze komplette Wohnung mit Küche und Bad und allem,]
00:23:02 a i ty syny dva i ta dcera, no a oni tam bydleli.
de [DE: auch die zwei Söhne und die Tochter, und sie haben da gewohnt.]
00:23:07 No "Tak co, prej, jakýpak copak - tady můžou bydlet, ne"?
de [DE: Na "Also was, was haben wir den hier - hier können sie doch wohnen, nicht?"]
00:23:11 A nařídil koupelnu, teplý jídlo,
de [DE: Und er hat ein Bad angeordnet und warmes Essen,]
00:23:17 lékař hned jaký jídlo nám dát,
de [DE: und der Arzt hat gleich gesagt, welches Essen wir kriegen sollen,]
00:23:21 abysme nedostaly... protože ten tyfus tam strašil všude, ne?
de [DE: damit wir nicht... Denn der Typhus ging da überall um, nicht?]
00:23:27 Tak lékař nařídil, jaký jídlo nám dát, koupel teplou, postel, no...
de [DE: Also der Arzt hat angeordnet, welches Essen wir kriegen sollen, warmes Bad, Bett, ja...]
00:23:33 Tak jsme tam zůstaly pět, v tom jednom.
de [DE: So sind wir da zu fünft geblieben, in dem einen Haus.]
00:23:36 A tak jsme byly v tej vesnici rozdělený všechny, jo?
de [DE: Und so sind wir alle über das Dorf verteilt worden, ja?]
00:23:41 Voni šli s každým. Každej s někým a každá skupina potom dostaly všechno.
de [DE: Sie sind mit jedem mitgegangen. Jeder mit einem, und jede Gruppe hat dann alles bekommen.]
00:23:48 IV: Jak dlouho jste v té vesnici setrvaly?
de [DE: IV: Wie lange sind Sie in dem Dorf geblieben?]
00:23:50 RP: No, tři tejdny.
de [DE: RP: Drei Wochen.]
00:23:52 IV: Jak se k vám chovali ti místní nakonec?
de [DE: IV: Wie haben sich die Einheimischen dann benommen?]
00:23:55 Pomáhali Vám nebo...? Překonali to?
de [DE: Hat Ihnen jemand geholfen...? Haben die das überwunden?]
00:23:57 RP: Ty místní eh...ty místní se chovali dobře potom už, jo?
de [DE: RP: Die Einheimischen.. die Leute haben sich dann schon gut benommen, ja?]
00:24:04 Protože viděli, že nek...nevraždíme, nekrademe a jsme umytý
de [DE: Weil sie gesehen haben, dass wir nicht morden, nicht stehlen und gewaschen sind]
00:24:10 a to...tak upravený, pokud možná,
de [DE: und hergerichtet, so wie es ging,]
00:24:15 tak jako se snažili a oni ještě nato se báli.
de [DE: da haben sie sich bemüht und noch dazu haben sie sich gefürchtet.]
00:24:20 Protože ten, ten lékař tam přišel první týden hnedle denně tam byl
de [DE: Denn der Arzt kam die erste Woche gleich jeden Tag]
00:24:29 a obcházel celý ty skupiny, který jsme tam byly, jo?
de [DE: und hat die ganze Gruppe, die wir da waren, abgelaufen, ja?]
00:24:34 Jestli něco nepotřebujeme, léky nebo něco.
de [DE: Ob wir nicht etwas brauchen, Medikamente oder etwas.]
00:24:38 No a jestli nám skutečně daj jíst to, co oni nařídili
de [DE: Und ob sie uns auch wirklich das zu Essen geben, was sie angeordnet haben]
00:24:45 a tak a teďka jednou potom nám řekla ta paní,
de [DE: und so und einmal später hat uns die Frau gesagt]
00:24:50 že mluvili, mluvili se všema, které tam maj ty... nás, od nás někoho,
de [DE: dass sie mit allen gesprochen haben, die da die... von uns jemanden gehabt haben]
00:24:57 tak že už nemaj co vařit, jo?
de [DE: dass sie schon nichts mehr zum Kochen hatten, ja?]
00:25:00 A tak a...a neví, co dělat.
de [DE: Und so und... dass sie nicht weiß, was sie machen soll.]
00:25:05 Tak my jsme mu to řekly, že budeme muset odejít,
de [DE: Da haben wir ihm gesagt, dass wir weggehen müssen,]
00:25:08 když nemaj co... A on povídá: "Tak co nemají?"
de [DE: wenn sie nichts haben... Und er sagt: "Also was haben sie nicht?"]
00:25:12 Tak oni přinesli, jednou potom přinesli na autě všechny možný potraviny, jo?
de [DE: Und sie haben das gebracht, einmal brachten sie dann mit dem Auto alle möglichen Lebensmittel, ja?]
00:25:21 A rozdali to tam těm, která měli někoho od nás.
de [DE: Und die haben sie an die verteilt, die jemanden von uns hatten.]
00:25:27 Aby jako měli nám co vařit, jo?
de [DE: Damit es etwas gab, womit sie Kochen konnten, ja?]
00:25:30 Takže to bylo v pořádku, tak oni už potom byli všechny spokojený,
de [DE: Das war in Ordnung, dann waren sie schon alle zufrieden,]
00:25:35 že dostali, co chtěli.
de [DE: dass sie bekommen haben, was sie wollten.]
00:25:37 Cokoliv, jakýkoliv zásobu, tak oni přinesli.
de [DE: Alles mögliche, alle Vorräte, die haben sie mitgebracht.]
00:25:41 IV: Přes jaké repatriační středisko jste se potom dostávaly postupně domů?
de [DE: IV: Über welches Repatriierunsgzentrum sind Sie dann nach Hause gekommen?]
00:25:45 Nebo každý šel na vlastní pěst?
de [DE: Oder ist jeder auf eigene Faust gegangen?]
00:25:45 RP: Tam nebyla. Tam nebylo žádný středisko. Tam venku.
de [DE: RP: Das gab es nicht. Da gab es keine Zentren. Da draußen.]
00:25:50 My jsme do Litoměřic nedostaly se, jo?
de [DE: Wir sind nicht nach Leitmeritz gelangt, ja?]
00:25:53 To ještě... to ještě tam byla jedna slečna německá,
de [DE: Da war da noch ein deutsches Mädchen,]
00:26:00 která nás potom začala lákat, abysme se šly k ní ubytovat, jo?
de [DE: die uns nachher gelockt hat, dass wir bei ihr unterkommen könnten, ja?]
00:26:06 A ona potom vysvětlila, že ona tam má emigranti Němci
de [DE: Und die hat nachher erklärt, dass sie da deutsche Emigranten hat]
00:26:11 a ona se jich bojí.
de [DE: und dass sie Angst vor denen hat.]
00:26:13 A její otec, že je lékař
de [DE: Und ihr Vater, dass der Arzt ist]
00:26:17 a je v Litoměřicích a ona nemůže k němu
de [DE: und in Leitmeritz ist und sie kann nicht zu ihm]
00:26:20 a on nemůže domů
de [DE: und er kann nicht nach Hause]
00:26:22 a ona tam bydlí sama a ty Němci a jsou každej den vožralí.
de [DE: und sie wohnt da alleine zu Hause und die Deutschen sind jeden Tag betrunken.]
00:26:27 A že se je bojí, ne?
de [DE: Und dass sie Angst vor ihnen hat, nicht?]
00:26:30 A my jsme šly tam k ní bydlet.
de [DE: Und wir sind zu ihr gegangen, um bei ihr zu wohnen.]
00:26:33 No, tak já jsem řekla: "No, holky, jestli chcete, tak jdeme.
de [DE: Da habe ich gesagt. "Gut, Mädchen, wenn ihr wollt, dann gehen wir.]
00:26:39 To je jedno, já se přizpůsobím, půjdu tam taky."
de [DE: Das ist egal, ich passe mich an, ich gehe auch."]
00:26:43 A tak jsme zůstaly s těma... u toho stavitele jsme odešly
de [DE: Und so sind wir geblieben bei... von diesem Baumeister sind wir weggegangen]
00:26:49 a šly k tej slečně.
de [DE: und sind zu dem Mädchen gegangen.]
00:26:51 No a ta slečna mi vysvětlovala, kde je otec její a kdo jsou tyhle, co tam bydleli.
de [DE: Und das Mädchen hat mir erklärt, wo ihr Vater ist und was das für Leute sind, die bei ihr wohnen.]
00:26:58 To byl nějakej barák takovej -
de [DE: Das war so ein Haus -]
00:27:01 já nevím, větší, protože tam bylo hodně tech Němců
de [DE: ich weiß nicht, größer, weil da viele Deutsche waren]
00:27:07 a oni a ona se jich bála.
de [DE: und sie hatte Angst vor denen.]
00:27:10 No tak ona všecko, co bylo ve vesnici,
de [DE: Und so hat sie alles, was in dem Dorf war,]
00:27:14 tak přišla a vysvětlila nám to, co...
de [DE: sie ist gekommen und hat uns alles erklärt...]
00:27:17 No a o otci, s otcem jenom telefonicky, že mluvila, tak.
de [DE: Und über den Vater, mit dem Vater hat sie nur am Telefon gesprochen.]
00:27:22 Ale tam je tyfus a ona nemůže za ním, tak...
de [DE: Aber da ist Typhus und sie kann nicht zu ihm, also...]
00:27:26 Tak za tři tejdny potom jsme šly, ona, ona nás dopravila -
de [DE: Also drei Wochen danach sind wir gegangen, sie hat uns begleitet - ]
00:27:37 pěšky jsme šly - na úřad.
de [DE: zu Fuß sind wir gegangen - zum Amt.]
00:27:40 Tam byl úřední... já nevím, jestli domobrana.
de [DE: Da waren Beamte... ich weiß nicht, ob das Heimwehr war.]
00:27:47 Nebyla to domobrana, byla to...Nevím. Obecní úřad, no.
de [DE: Das war keine Heimwehr, das war... Ich weiß nicht. Das Gemeindeamt, ja. ]
00:27:54 A mluvilo se tam německy a rusky.
de [DE: Und da wurde deutsch und russisch gesprochen.]
00:27:59 A tam jsme se přihlásily a tam nám vyprá... vyp... vydali takový doklad,
de [DE: Und da haben wir uns gemeldet und die haben uns so ein Dokument ausgegeben,]
00:28:08 abysme měly volnou cestu domů, jo?
de [DE: damit wir den Weg nach Hause frei haben, ja?]
00:28:13 IV: To jste dostaly s Růženou obě dvě a pak jste mohly jet domů...
de [DE: IV: Das haben Sie und Růžena beide bekommen und dann konnten Sie nach Hause fahren?]
00:28:17 RP: {přikyvuje} A pak jsme... a pak jsme jely domů.
de [DE: RP: {nickt} Und dann sind wir... dann sind wir nach Hause gefahren.]
00:28:19 Jenomže ta cesta dlou... trvala strašně dlouho.
de [DE: Nur hat die Reise lang... die hat schrecklich lange gedauert.]
00:28:24 My jsme dos... dojely do Prahy, tam nás chytili na karantény.
de [DE: Wir sind bis nach Prag gekommen, da haben sie uns für die Quarantäne eingefangen.]
00:28:30 Tak tam jsme byly osm dní v karanténě.
de [DE: Da waren wir dann acht Tage in Quarantäne.]
00:28:34 Pak jsme jely dál, až potom, to už byly ty repar...ční střediska v Praze už,
de [DE: Dann sind wir weiter gefahren, erst später, da gab es schon die Repatriierungszentren in Prag,]
00:28:45 tak tam už to fungovalo.
de [DE: die haben da schon gearbeitet.]
00:28:47 Tak odtud jsme jely dál a dojely jsme -
de [DE: Von da sind wir weitergefahren und wir sind gekommen bis - ]
00:28:51 ale to jsme už, to už jsme nebyly pohromadě.
de [DE: aber da waren wir schon nicht mehr zusammen.]
00:28:55 To už jel každej na svoji... svoji cestu.
de [DE: Da ist schon jeder seines Weges gegangen.]
00:28:58 No a dojely jsme, dojely jsme až do Bratislavy. Z Prahy až do Bratislavy.
de [DE: Und wir sind bis Bratislava gekommen. Aus Prag bis Bratislava.]
00:29:07 No, to bylo dlouho.
de [DE: Das war lang.]
00:29:10 Ale z Bratislavy k nám, k naší, k Čopu, tam byla rozsekaná trať.
de [DE: Aber von Bratislava bis zu uns, nach Tschop, da war die Bahnlinie zerstört.]
00:29:19 Tam se nemoh... vlak nemohl ject,
de [DE: Da konnte kein Zug fahren,]
00:29:22 tak se stálo a byly jsme v Bratislavě na peróně
de [DE: so haben wir gestanden und wir waren in Bratislava am Bahnsteig ]
00:29:28 a vyjednávalo se a vzali nás přes Maďarsko.
de [DE: und es wurde verhandelt und sie haben uns über Ungarn geleitet.]
00:29:34 Tak z Bratislavy jsme jely do Miškolce...
de [DE: So sind wir aus Bratislava nach Miskolc gefahren...]
00:29:40 V Bratislavě jsme karanténě ušly,
de [DE: In Bratislava sind wir der Quarantäne entgangen,]
00:29:47 ale jak jsme se dorazily do Miškolce, tak tam obklopili vlak
de [DE: aber wie wir nach Miskolc kamen, wurde da der Zug umstellt]
00:29:52 a zase nás chytili do karantény.
de [DE: und wieder haben sie uns in Quarantäne genommen.]
00:29:55 No tak tam jsme zase byly deset dní
de [DE: Da waren wir wieder zehn Tage]
00:30:00 a odtuď jsme jely zase do... nazpět, jako do Čopu, z Maďarska.
de [DE: und von da sind wieder nach... zurück, nach Tschop, gefahren, aus Ungarn.]
00:30:08 Tam trať nebyl... byla v pořádku.
de [DE: Die Gleise waren da nicht... die waren in Ordnung.]
00:30:11 Jenomže z Čopu k nám jel jeden vlak denně.
de [DE: Nur aus Tschop fuhr täglich nur ein Zug zu uns.]
00:30:19 Tak jsme zase tam čekaly, tam už nás nechytali.
de [DE: Also haben wir wieder da gewartet, da haben sie uns nicht mehr eingefangen.]
00:30:25 Tak jsme tam čekaly, než jsme se dostaly další den na vlak, no a dojely až dom.
de [DE: So haben wir gewartet, bis wir am nächsten Tag in den Zug gekommen sind und dann sind wir bis nach Hause gefahren.]
00:30:33 IV: Jaké bylo přivítání doma? Stál Váš rodný dům?
de [DE: IV: Wie war die Begrüßung zu Hause? Stand Ihr Elternhaus noch?]
00:30:36 Setkala jste se s někým? Co jste zjistila o svých příbuzných?
de [DE: Haben Sie jemanden getroffen? Was gab es für Nachrichten über die Verwandten?]
00:30:39 RP: Rodný dům stál. Rodný dům stál. Příbuzný nebyly žádný.
de [DE: RP: Das Elternhaus stand. Das Elternhaus stand. Verwandte waren keine da.]
00:30:46 Sousedi byli. Eh... ale dům už byl něčích jiných.
de [DE: Nachbarn schon. Äh... aber das Haus gehörte schon jemand anderem.]
00:30:55 A oni tvrdili, že to koupili, že jim to prodali
de [DE: Und die haben behauptet, dass sie es gekauft haben, dass sie es ihnen verkauft haben]
00:31:01 a že to koupili a že bydlí tam a místo pro nás není tam a tak... Jo a ale...
de [DE: und dass sie es gekauft haben und Platz für uns gibt es da nicht und so... Ja aber...]
00:31:13 IV: Co jste se dozvěděly s Růženou?
de [DE: IV: Was haben Sie und Růžena erfahren?]
00:31:16 Věděly jste, co je s Vašimi rodiči?
de [DE: Wussten Sie, was mit Ihren Eltern ist?]
00:31:17 Vy jste neměly ponětí celou válku co se dělo, ne?
de [DE: Sie hatten während des ganzen Krieges keine Ahnung, was geschehen ist, nicht wahr?]
00:31:20 RP: No, věděly... Věděly.
de [DE: RP: Wir wussten... Wir wussten.]
00:31:24 IV: A věděla jste, kde zemřeli? Kde zahynuli?
de [DE: IV: Und wussten Sie, wo sie gestorben sind? Wo sie ums Leben kamen?]
00:31:26 RP: No jely do toho... transportem do... do Osvětimi, do plynu.
de [DE: RP: Sie sind gefahren in dieses... mit dem Transport nach... nach Auschwitz, ins Gas.]
00:31:32 Rodiče - táta, máma a nejmladší holka, tej bylo deset, dvanáct let.
de [DE: Die Eltern - Papa, Mama und das jüngste Mädchen, die war zehn, zwölf Jahre.]
00:31:43 IV: A ostatní sourozenci?
de [DE: IV: Und die anderen Geschwister?]
00:31:45 RP: Ostatní sourozenci... bylo tak, že ten nejstarší a třináctiletý, nejmladší kluk,
de [DE: RP: Die anderen Geschwister... das war so, dass der älteste und der 13-jährige, der jüngste Bursche,]
00:32:00 ty byli pohromadě. V Osvětimi. Ty dělali na stavbě. V Osvětimi.
de [DE: die waren zusammen. In Auschwitz. Die haben beim Bau gearbeitet. In Auschwitz.]
00:32:11 Ten třetí kluk, co byl starší než já jenom, byl devatenáctej ročník, já jsem dvacátej,
de [DE: Der dritte Bursche, der war älter als ich, der war Jahrgang '19, ich bin Jahrgang '20,]
00:32:19 tak ten byl zastřelenej při útěku ještě s pěti klu - ještě se čtyřma klukama.
de [DE: der ist erschossen worden auf der Flucht zusammen mit fünf - zusammen mit vier anderen Burschen.]
00:32:29 Tak ten byl... a to naše rodiče ani nevěděli.
de [DE: Der war... und das haben unsere Eltern nicht einmal gewusst.]
00:32:34 No a jeden, ten prostřední kluk,
de [DE: Und einer, der mittlere Bursche,]
00:32:38 ten byl někde v horách, žádnej o ňom, ani sousedi nevěděli, nikdo.
de [DE: der war irgendwo in den Bergen, niemand hat von ihm gewusst, auch die Nachbarn nicht, niemand.]
00:32:46 Ale doma, když je zavřeli, když je odvezli z domova ty... ten tam nebyl.
de [DE: Aber zu Hause, als sie festgenommen wurden, als sie von zu Hause weggeholt wurden... da war er nicht dabei.]
00:32:51 No a tak já jsem, tak jsme šly... no a teďka jsme zůstaly teda...
de [DE: Und so bin ich, so sind wir gegangen... so sind wir also geblieben...]
00:33:01 ten říkal, že nemá pro nás místo a že je to jeho, jo?
de [DE: Der hat gesagt, dass er für uns keinen Platz hat und das das seines ist, nicht wahr?]
00:33:07 Že on to koupil a že nám, nás tam nanejvýš jednu noc nechá.
de [DE: Dass er das gekauft hat und dass er uns höchstens eine Nacht da lässt.]
00:33:13 A jináč, že není tam místo. No, tak...
de [DE: Und sonst, dass es da keinen Platz gibt. Na, so...]
00:33:20 IV: Dáme si pauzu...
de [DE: IV: Machen wir eine Pause...]
00:33:22 RP: Jo.
de [DE: RP: Ja.]